Een stoma is een kunstmatige opening in de buikwand waardoor ontlasting of urine het lichaam kan verlaten. Het kan nodig zijn om een stoma te krijgen bij bepaalde medische aandoeningen, zoals darm- of blaasproblemen, waarbij de normale weg van het lichaam om afvalstoffen te elimineren niet meer mogelijk is.
In deze sectie leer je alles over wat een stoma is en wanneer je mogelijk een stoma nodig hebt. We zullen de werking van een stoma, verschillende soorten stoma’s, de stoma-operatie, en de verzorging van een stoma bespreken.
Voordat we verder gaan, laten we eens kijken naar hoe een stoma werkt. Klik op de onderstaande knop om meer te weten te komen over de werking van een stoma.
Werking van een stoma
Het begrijpen van de werking van een stoma is essentieel voor mensen die er een hebben of er een overwegen. Een stoma speelt een belangrijke rol in het spijsverteringsstelsel en helpt bij het elimineren van afvalstoffen uit het lichaam.
Een stoma is als een opening die chirurgisch wordt gecreëerd om de normale route van de spijsvertering te omzeilen. Het kan zich bevinden op de buikwand, waar ontlasting of urine wordt afgevoerd naar een verzamelzakje dat buiten het lichaam wordt gedragen.
De werking van een stoma varieert afhankelijk van het type stoma dat is aangelegd. Bij een colostoma wordt een deel van de dikke darm naar de buikwand geleid, terwijl bij een ileostoma de dunne darm naar de buikwand wordt gebracht.
Wanneer de ontlasting of urine de stoma bereikt, wordt het opgevangen in het stomazakje. Het stomazakje is speciaal ontworpen om de afvalstoffen veilig op te vangen en geurtjes te minimaliseren.
Een stoma kan voor sommige mensen een aanpassing zijn, maar het is belangrijk om te begrijpen dat het een effectieve manier is om de spijsvertering te beheren en de kwaliteit van leven te verbeteren. – Dr. Maria Jansen, Gastro-enteroloog
De werking van een stoma kan aanvankelijk overweldigend lijken, maar met de juiste begeleiding en stomazorg kan het een geïntegreerd onderdeel van het dagelijks leven worden.
Door meer te weten te komen over de werking van een stoma, kunnen mensen met een stoma en hun verzorgers beter begrijpen hoe ze hun stomazorg kunnen optimaliseren en een gezonde levensstijl kunnen behouden.
Soorten stoma’s
In dit gedeelte zullen we je laten kennismaken met verschillende soorten stoma’s die gebruikt worden, zoals het ileostoma en het colostoma. We leggen uit wanneer elk type stoma wordt gebruikt en hoe het zich onderscheidt op het gebied van locatie en werking.
Een ileostoma is een type stoma waarbij de dunne darm wordt omgeleid naar een opening in de buikwand. Dit wordt meestal gedaan wanneer de dikke darm niet meer functioneert of verwijderd is. Een ileostoma produceert voornamelijk dunne ontlasting.
Een colostoma daarentegen, wordt gevormd wanneer een gedeelte van de dikke darm wordt omgeleid naar een opening in de buikwand. Afhankelijk van het specifieke deel van de dikke darm dat wordt gebruikt, kan een colostoma zowel dunne als dikkere ontlasting produceren.
Beide soorten stoma’s kunnen tijdelijk of permanent zijn, afhankelijk van de reden voor het aanleggen van de stoma. Een tijdelijke stoma kan worden aangelegd om het spijsverteringsstelsel de kans te geven te genezen na een operatie, terwijl een permanente stoma kan worden aangelegd bij chronische aandoeningen zoals darmkanker.
De keuze voor het type stoma hangt af van verschillende factoren, waaronder de aard van de aandoening, de gezondheidstoestand van de patiënt en de behandelingsmogelijkheden. Het is belangrijk om te benadrukken dat iedere persoon uniek is, en dat de keuze voor een stoma altijd in samenspraak met een specialist moet worden gemaakt.
Gedicht: “Een stoma kan moeilijk zijn, maar het geeft je de kans om te bloeien. Wees trots op wie je bent, want je bent een echte kampioen.”
Door een beter begrip te hebben van de verschillende soorten stoma’s die beschikbaar zijn en hoe ze worden gebruikt, kun je een weloverwogen keuze maken en meer vertrouwen hebben in het omgaan met een stoma. In het volgende gedeelte gaan we dieper in op de stoma-operaties en wat je kunt verwachten tijdens zo’n procedure.
Stoma-operatie
De stoma-operatie is een belangrijke stap in het proces van het verkrijgen van een stoma. In deze sectie bespreken we de verschillende aspecten van de operatie, inclusief de voorbereiding, het verloop en mogelijke complicaties. We bieden ook informatie over het herstel na de operatie en wat je kunt verwachten.
De voorbereiding voor een stoma-operatie begint met een gesprek met je arts. Tijdens dit gesprek zal je arts je informeren over het doel van de operatie, de mogelijke risico’s en de verwachte resultaten. Je krijgt ook instructies over hoe je je moet voorbereiden, zoals het stoppen met bepaalde medicijnen of het vasten voor de operatie.
Tijdens de operatie maakt de chirurg een opening in je buikwand om de stoma te creëren. Dit kan worden gedaan door middel van een laparoscopische procedure (met behulp van een kleine camera en speciale instrumenten) of een open procedure (met een grotere snede in de buik). De keuze van de techniek hangt af van verschillende factoren, zoals de individuele situatie en de voorkeur van de chirurg.
Net na de operatie kan het gebied rondom de stoma enigszins gezwollen en pijnlijk zijn. Dit is normaal en zal geleidelijk aan afnemen tijdens het herstelproces. Je zult ook instructies krijgen over het verzorgen van de stoma en het verwisselen van het stomazakje.
“De stoma-operatie is een belangrijk onderdeel van het leven met een stoma. Hoewel het een ingrijpende operatie kan zijn, biedt het ook de mogelijkheid om de kwaliteit van leven te verbeteren voor mensen die een stoma nodig hebben.”
Net als bij elke operatie zijn er risico’s verbonden aan een stoma-operatie. Dit kunnen infecties, bloedingen, lekkages of problemen met de genezing zijn. Het is belangrijk om deze risico’s te bespreken met je chirurg en eventuele zorgen of vragen te uiten.
Na de operatie zal je tijd nodig hebben om te herstellen. Het herstelproces kan variëren van persoon tot persoon, maar over het algemeen duurt het enkele weken voordat je weer je normale activiteiten kunt hervatten. Gedurende deze tijd is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, voldoende rust te nemen en de instructies van je arts op te volgen.
De stoma-operatie is een belangrijke stap in het beheren van een stoma. Het kan even wennen zijn, maar met de juiste zorg en ondersteuning kun je een gezond en actief leven leiden met een stoma.
Verzorging van een stoma
In dit deel van onze serie over stoma verzorging gaan we dieper in op hoe je jouw stomazakje moet legen en vervangen, de juiste manier om de huid rondom de stoma te reinigen en hoe je complicaties kunt voorkomen.
Het legen en vervangen van het stomazakje
Het legen van het stomazakje is een belangrijk onderdeel van de verzorging van een stoma. Het is verstandig om het zakje regelmatig te legen om overvol raken te voorkomen. Zo voorkom je lekkages en ongemak. Zorg ervoor dat je altijd een schone doek of tissue bij de hand hebt om je handen schoon te maken na het legen.
Om het stomazakje te vervangen, volg je de volgende stappen:
- Was je handen grondig met water en zeep.
- Verwijder voorzichtig het oude zakje en gooi het weg.
- Reinig de huid rondom de stoma zorgvuldig met water en een milde zeep. Vermijd het gebruik van irriterende stoffen zoals alcohol of parfum.
- Laat de huid goed drogen voordat je het nieuwe stomazakje aanbrengt. Dit zorgt voor een goede hechting.
- Breng het nieuwe stomazakje aan en zorg ervoor dat het goed is afgedicht en comfortabel zit.
Het reinigen van de huid rondom de stoma
Het is essentieel om de huid rondom de stoma goed schoon te houden om infecties en irritaties te voorkomen. Reinig de huid dagelijks met lauw water en een milde zeep. Dep de huid voorzichtig droog met een schone handdoek of een zachte doek.
Let op eventuele tekenen van irritatie of roodheid op de huid. Als je merkt dat de huid rondom de stoma geïrriteerd is, neem dan contact op met je stomaverpleegkundige voor advies en mogelijke behandelingen.
Het voorkomen van complicaties
Het is belangrijk om tijdens de verzorging van je stoma de juiste maatregelen te nemen om complicaties te voorkomen. Hier zijn een paar tips:
- Zorg ervoor dat het stomazakje goed is afgedicht om lekkages te voorkomen.
- Draag comfortabele kleding die niet te strak zit en de stoma niet afknelt.
- Vermijd het gebruik van irriterende producten zoals talkpoeder, olie of lotions rondom de stoma.
- Houd de huid rondom de stoma schoon en droog.
- Als je last hebt van huidirritatie of andere problemen, neem dan contact op met je stomaverpleegkundige voor advies en behandeling.
Met de juiste verzorging kun je de levenskwaliteit verbeteren en eventuele complicaties voorkomen. Volg deze tips en neem contact op met je stomaverpleegkundige als je vragen hebt of hulp nodig hebt bij het verzorgen van je stoma.
Stomazakjes en benodigdheden
In dit gedeelte geven we informatie over verschillende soorten stomazakjes en benodigdheden die je kunt gebruiken voor de verzorging van een stoma. Het kiezen van het juiste stomazakje en de juiste benodigdheden is essentieel voor een comfortabele en effectieve stoma-verzorging.
Een stomazakje is een speciaal ontworpen opvangzakje dat wordt gebruikt om afvalstoffen op te vangen die via de stoma het lichaam verlaten. Er zijn verschillende soorten stomazakjes beschikbaar, zoals een een-delig systeem en een twee-delig systeem. Het een-delig systeem bestaat uit een zakje dat direct op de huid rondom de stoma wordt geplakt. Het twee-delig systeem bestaat uit een plaat die op de huid wordt bevestigd en een zakje dat op de plaat kan worden geklikt.
Het is belangrijk om een stomazakje te kiezen dat goed past en comfortabel is om te dragen. Let bij het kiezen van een stomazakje op de maat, het materiaal en de flexibiliteit. Sommige stomazakjes hebben ook een filter om geurtjes te verminderen. Het is aan te raden om verschillende soorten uit te proberen en advies te vragen aan een stomaverpleegkundige of specialist om het meest geschikte stomazakje te vinden.
Naast stomazakjes zijn er ook diverse benodigdheden beschikbaar voor de verzorging van een stoma. Denk hierbij aan huidbeschermingsmiddelen, zoals pasta of poeder, die kunnen helpen om huidirritaties te voorkomen en de hechting van het stomazakje te verbeteren. Daarnaast zijn er ook accessoires verkrijgbaar, zoals speciale riemen of banden die extra ondersteuning bieden en het comfort tijdens het dragen van het stomazakje vergroten.
Belangrijk: Het is altijd aan te raden om advies te vragen aan een stomaverpleegkundige of specialist voordat je een stomazakje of benodigdheden aanschaft. Zij kunnen je helpen bij het maken van de juiste keuze op basis van jouw persoonlijke situatie en behoeften.
Met de juiste stomazakjes en benodigdheden kun je de verzorging van je stoma optimaliseren en discomfort verminderen. Zorg ervoor dat je goed geïnformeerd bent en vraag indien nodig om professioneel advies.
Mogelijke complicaties
In dit gedeelte bespreken we mogelijke complicaties die kunnen optreden bij een stoma, zoals huidirritatie, lekkage en infecties. Het is belangrijk om deze complicaties te herkennen en te weten hoe je ze kunt voorkomen en behandelen.
Huidirritatie
Een veelvoorkomende complicatie is huidirritatie rondom de stoma. Door regelmatig contact met ontlasting of urine kan de huid geïrriteerd raken. Het is essentieel om de huid goed schoon en droog te houden, en gebruik te maken van huidbeschermende middelen zoals een barrièrecrème. Als de huidirritatie aanhoudt of erger wordt, is het raadzaam om contact op te nemen met een stomaverpleegkundige of arts.
Lekkage
Lekkage van het stomazakje kan ongemak en onzekerheid veroorzaken. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het stomazakje goed is aangebracht en dat er een goede hechting is met de huid rondom de stoma. Het regelmatig controleren van het stomazakje en het op tijd legen ervan kan lekkage voorkomen. Als lekkage toch optreedt, kan het nodig zijn om het stomazakje te vervangen en de huid rondom de stoma grondig te reinigen.
Infecties
Infecties kunnen optreden bij een stoma, met name rondom de stoma-opening. Het is belangrijk om hygiënemaatregelen in acht te nemen, zoals het regelmatig wassen van de handen en het schoonhouden van het stomagebied. Als er tekenen van een infectie zijn, zoals roodheid, zwelling, warmte of pijn, is het belangrijk om medische hulp in te schakelen.
“Het herkennen van mogelijke complicaties bij een stoma is essentieel voor een goede verzorging en het voorkomen van verdere problemen.”
Door alert te zijn op mogelijke complicaties en te weten hoe je ze kunt voorkomen en behandelen, kun je ervoor zorgen dat je je stoma op de best mogelijke manier verzorgt. Raadpleeg altijd een stomaverpleegkundige of arts voor specifiek advies en begeleiding.
Ileostoma en colostoma
Als je te maken krijgt met een stoma, is het belangrijk om te begrijpen welk type stoma je hebt en wat de specifieke kenmerken en verschillen zijn tussen een ileostoma en een colostoma.
Een ileostoma wordt doorgaans geplaatst wanneer het hele dikke darmstelsel is verwijderd of omzeild. Bij een ileostoma wordt het uiteinde van de dunne darm naar buiten geleid en op de buikwand bevestigd. Dit betekent dat de ontlasting direct uit de dunne darm komt. Het kan zijn dat de ontlasting waterig en frequent is, omdat de dikke darm niet meer aanwezig is om water op te nemen.
Een colostoma daarentegen wordt geplaatst wanneer een gedeelte van de dikke darm is verwijderd of tijdelijk buiten werking is gesteld. Bij een colostoma wordt het uiteinde van de dikke darm naar buiten gebracht en op de buikwand bevestigd. Dit type stoma kan zich op verschillende plaatsen in de dikke darm bevinden, wat invloed kan hebben op de consistentie en frequentie van de ontlasting.
De verzorging van een ileostoma kan iets anders zijn dan die van een colostoma, omdat de ontlasting bij een ileostoma vaak vloeibaarder is. Het is belangrijk om de juiste materialen te gebruiken, zoals stomazakjes en benodigdheden die geschikt zijn voor het specifieke type stoma dat je hebt. Een stomaverpleegkundige kan je helpen de juiste keuzes te maken en je begeleiden bij de verzorging van je ileostoma of colostoma.
FAQ
Wat is een stoma en wanneer krijg je die?
Een stoma is een kunstmatige opening in het lichaam die wordt gecreëerd tijdens een operatie. Het wordt meestal gedaan wanneer een deel van de darmen, blaas of andere organen niet goed werkt en afvalstoffen niet normaal kunnen passeren. Een stoma kan tijdelijk of permanent zijn, afhankelijk van de situatie.
Wat is de werking van een stoma?
Een stoma heeft als functie om afvalstoffen uit het lichaam te laten komen. Het fungeert als een nieuwe opening waar ontlasting of urine het lichaam kan verlaten. Een stomazakje wordt over de opening geplaatst om deze afvalstoffen op te vangen.
Welke soorten stoma’s zijn er?
Er zijn verschillende soorten stoma’s, waaronder het ileostoma en het colostoma. Een ileostoma wordt gemaakt van de dunne darm en wordt vaak gebruikt wanneer de dikke darm niet meer goed werkt. Een colostoma is gemaakt van de dikke darm en kan tijdelijk of permanent zijn, afhankelijk van de situatie.
Hoe verloopt een stoma-operatie?
Een stoma-operatie vereist een voorbereidende fase waarin je mogelijk moet vasten en medicatie moet nemen. Tijdens de operatie wordt een opening gemaakt in de buikwand, waarna het stoma wordt aangelegd. Na de operatie is er een herstelperiode waarin je onder medisch toezicht staat.
Hoe moet je een stoma verzorgen?
Het verzorgen van een stoma omvat het regelmatig legen van het stomazakje en het schoonhouden van de huid rondom het stoma. Het is ook belangrijk om de juiste stomamaterialen te gebruiken en eventuele complicaties zoals huidirritatie of lekkage zo snel mogelijk te behandelen.
Welke stomazakjes en benodigdheden zijn er?
Er zijn verschillende soorten stomazakjes beschikbaar, waaronder één- en tweedelige systemen, gesloten zakjes en opvangzakjes voor urine. Daarnaast zijn er speciale huidbeschermers, stomapasta en andere benodigdheden die kunnen helpen bij de stoma-verzorging.
Wat zijn mogelijke complicaties bij een stoma?
Enkele mogelijke complicaties bij een stoma zijn huidirritatie, lekkage, infecties en het ontstaan van littekenweefsel rondom het stoma. Het is belangrijk om deze complicaties te herkennen en indien nodig medische hulp in te schakelen.
Wat is het verschil tussen een ileostoma en een colostoma?
Een ileostoma is gemaakt van de dunne darm en wordt geplaatst wanneer de dikke darm niet functioneert. Een colostoma is gemaakt van de dikke darm en kan tijdelijk of permanent zijn. Het verschil zit dus in het deel van de darm waaruit het stoma wordt gecreëerd.
